Duurzaamheidstraining via e-learning
De bijdrage van e-learning aan een duurzame wereld
Introductie
We leven in een tijd waarin de mensheid voor grote mondiale uitdagingen staat. Klimaatverandering veroorzaakt wereldwijde temperatuurstijging, natuurrampen, afnemende biodiversiteit en gezondheidsbedreigingen. Kansenongelijkheid en genderongelijkheid blijven aanhoudende problemen, en er zijn enorme verschillen in rijkdom en macht (Verenigde Naties, 2015). De problemen waarmee we vandaag de dag worden geconfronteerd, stellen nieuwe eisen aan ons allemaal. Maar niet iedereen heeft in gelijke mate invloed op deze uitdagingen. Bedrijven hebben een enorme impact op het welzijn van de Aarde. Tijd om je professionele verantwoordelijkheid te nemen en je steentje bij te dragen aan de duurzame transitie!
Het begrip ‘duurzame ontwikkeling’
De vraag hoe we op de lange termijn op Aarde kunnen leven, terwijl we te maken hebben met een groeiende wereldbevolking, bracht het begrip ‘duurzame ontwikkeling’ onder de aandacht. Duurzame ontwikkeling roept het ethische dilemma op over de processen en gewoontes die we moeten behouden, niet wat we vanuit een comfortabele positie alleen maar willen behouden. Het is essentieel om functionerende maatschappelijke systemen te ontwikkelen, die iedereen de mogelijkheid geven om in basisbehoeften als gezondheid en autonomie te voorzien, in plaats van het vergroten van het materieel welzijn van een selecte groep mensen (Hedenus et al., 2018).
Toen en nu
In de 18de eeuw voorspelden westerse filosofen dat de toenemende schaarste van natuurlijke hulpbronnen problemen zou kunnen creëren voor de groeiende bevolking (Zweig, 1979). Nu, 300 jaar later, heeft de mensheid een onomkeerbare invloed op de Aarde. Naarmate de wereldwijde handel toeneemt en (laaggeprijsde) producten met slechts één muisklik duizenden kilometers afleggen, neemt de negatieve impact van het bedrijfsleven op de Aarde alleen maar meer toe.
Door de negatieve gevolgen van de groei-economie is de duurzame transitie geen optie, maar een noodzaak. Er zullen steeds meer regels en wetten intreden die duurzame bedrijfsprocessen verplicht maken. Deze nieuwe verantwoordelijkheid vereist een verandering in ons professionele leven. Duurzaamheid evolueert van een marketingtopic naar een integraal onderdeel van de bedrijfsstrategie. Niet alleen vanwege strengere regelgeving, maar ook door het toegenomen bewustzijn onder consumenten en werknemers (Hedenus et al., 2018). Daarnaast zijn steeds meer bedrijven intrinsiek gemotiveerd om duurzamer te ondernemen.
E-learning en duurzaamheid
Multinationals hebben een grote impact op de wereldwijde ecologische en sociale uitdagingen. Volgens Riley (2021) zijn 100 bedrijven sinds 1988 verantwoordelijk voor het uitstoten van meer dan 70% van de broeikasgasemissies. Slechts 7,2% van de materialen wordt hergebruikt in de wereldeconomie (CGR, 2024). En ondanks pogingen om de loonkloof tussen mannen en vrouwen te verkleinen, verdienen vrouwen gemiddeld nog steeds minder (Haan, 2024). Bedrijven hebben echter de mogelijkheden en middelen om schade te beperken, overconsumptie terug te dringen en op een gelijkwaardige en eerlijke manier zaken te doen.
Steeds meer gedragscodes benadrukken dat werknemers tijdens het uitvoeren van hun dagelijkse werkzaamheden een positieve impact kunnen maken op de wereld. Een volledig duurzame operationele integratie is noodzakelijk om als bedrijf effectief te zijn. Dit betekent dat alle afdelingen de verantwoordelijkheid dragen voor de implementatie ervan (Hedenus et al., 2018).
Het verwerven van relevante kennis is essentieel om te begrijpen welke acties kunnen helpen duurzaamheidsdoelen te bereiken. Toch vereist het motiveren van nieuwe gedragspatronen onder werknemers een hoog niveau van communicatie, interactie en expertise (Donath et al., 2020).
E-learning voldoet aan de voorwaarden en eisen die nodig zijn om werknemers te informeren en motiveren over hun rol in de duurzame transitie. Het gebruik van e-learning creëert eindeloze mogelijkheden, waarbij personeel wordt betrokken bij zelfstudie en zelfontwikkeling door middel van op maat gemaakte leermethoden en -ontwerpen. Het is zeer geschikt om duizenden professionals over de hele wereld tegelijk te bereiken en op te leiden. Door platforms en inhoud te creëren die verband houden met bedrijfsbrede leerdoelstellingen, krijgen mensen met uiteenlopende functies de tools aangereikt om zich in te zetten voor een duurzame toekomst.
Point of view
Twee collega’s kunnen een gesprek over duurzame ontwikkeling voeren, maar het over twee totaal verschillende dingen hebben. Het begrip duurzaamheid is normatief, wat betekent dat een definitie van duurzame ontwikkeling altijd gebaseerd is op waarden en ethiek (Hedenus et al., 2018). Bij het onderwijzen van werknemers over duurzaamheidskwesties is het belangrijk dat je de perspectieven van anderen probeert te begrijpen. Wat ligt ten grondslag aan de meningsverschillen met betrekking tot wat duurzame ontwikkeling precies is, en welke acties zijn nodig om hier meer duidelijkheid in te creëren?
Bij het ontwikkelen van leermaterialen is het noodzakelijk om een gedeeld begrip te creëren van wat duurzaamheid voor het bedrijf betekent, gerelateerd aan duidelijke, overkoepelende principes, doelstellingen en beleid. De leeromgeving moet de doelgroep centraliseren, waarbij hun percepties als uitgangspunt dienen.
E-learning maakt samenwerkingsprocessen mogelijk, waarbij werknemers met verschillende (professionele) achtergronden, leeftijdsgroepen en vaardigheidsniveaus kunnen leren via op maat gemaakte technologieën en hulpmiddelen. Hierdoor creëert e-learning eindeloze mogelijkheden in de wereld van didactiek. Met behulp van verschillende tools kun je verandering in gang zetten en (duurzame) kennis op een toegankelijk manier verspreiden.
Maak het verschil
Het nemen van je professionele verantwoordelijkheid vereist meer dan het maken van lege beloftes en het verspreiden van loze woorden. Communiceren over duurzame verandering gaat over oprecht en transparant zijn. Bijpassende leermaterialen moeten hierbij aansluiten. Er zijn drie aandachtspunten die initiatieven om duurzaamheid te implementeren kunnen ondersteunen of juist afremmen.
GEEN greenwashing: Het aandikken van duurzame initiatieven helpt niemand. Verkeerde informatie schept wantrouwen en demotiveert het personeel. Werknemers raken in de war als ze niet de juiste tools krijgen om daadwerkelijk het verschil te maken. Wees eerlijk en open over de huidige positie van het bedrijf, wat er moet veranderen en wat er van het personeel wordt verwacht.
Leermateriaal op maat: Zoals eerder vermeld kan duurzame ontwikkeling voor verschillende mensen iets anders betekenen. Sta open voor het huidige kennisniveau van werknemers en handel daarnaar. Verwacht niet dat ze in één dag bergen verzetten. Pas het leermateriaal daarom aan de huidige situatie aan en zet vanuit daar stappen.
Wees je bewust van je eigen ideologie: Wees je bewust van je eigen overtuigingen en voorkeuren bij het ontwikkelen van leermaterialen. Deze kunnen verschillen met de leerbehoeften van de doelgroep. Verplaats jezelf in hun schoenen, hoe kun je hen het beste helpen?
SamenvattingHet integreren van duurzaamheid op het werk is een gedeelde verantwoordelijkheid die top-down plaatsvindt. Een gebrek aan kennis of gedeeld begrip van wat duurzame ontwikkeling betekent, zorgt voor weerstand. Het creëren van leermateriaal op maat dat de interne kennis naar een hoger niveau tilt, is noodzakelijk om efficiënt en effectief te zijn in deze transitie. E-learning kan voldoen aan de verschillende leerbehoeften van diverse afdelingen in elk bedrijf. Nu steeds meer bedrijven een verandering willen én moeten doorvoeren om duurzaamheid te ondersteunen, is er behoefte aan leermiddelen en materialen die de kenniskloof overbruggen en de beroepsbevolking bewust maakt van hoe zij kunnen bijdragen.
Voorbeelden van duurzame e-learningmodules
Duurzaam handelen is in alle sectoren relevant, of het nu gaat om het kiezen van milieubewuste leveranciers, of het aanmoedigen van werknemers om met de fiets naar werk te gaan. Om personeel bewust te maken van organisatorische veranderingen, verwachtingen en toekomstplannen, zijn de juiste vormen van educatie en communicatie nodig. E-learning helpt op een toegankelijke en interessante manier de stap te maken.
Door de jaren heen hebben we talloze e-learningmodules ontwikkeld die bijdragen aan duurzame ontwikkeling op de werkvloer.
Voor ABN AMRO ontwikkelden we een thematische e-learning over het financieren van een duurzame wereld. Werknemers leren hoe de bank bijdraagt aan duurzaamheidsdoelen en hoe zij zelf de duurzaamheidsdoelstellingen kunnen ondersteunen.
Om ervoor te zorgen dat Nederland een schoon, groen en prettige plek is om te leven, werkt Rijkswaterstaat an het creëren van een duurzame leefomgeving. In de e-learning leren werknemers over de why, how en what van de duurzame initiatieven.
De World Business Council of Sustainable Development (WBCSD) inspireert en helpt ondernemers om van duurzaam entrepreneurship de nieuwe status quo te maken. Via ons online platform leren ondernemers duurzaamheid te integreren op de werkplek.
De gemeente Amsterdam heeft vijf klimaatdoelen. Werknemers moeten binnen hun dagelijkse werkzaamheden bijdragen aan deze doelen. In vier minidocumentaires ziet de werknemer hoe collega’s een verschil maken en wordt daarbij direct aangemoedigd om zelf een rol in deze transitie te spelen.
En nu?
Wil je meer weten over het thema, bekijk meer cases op de themapagina duurzaamheid.
